U Službenom glasniku broj 138/2022 od 12. decembra 2022. godine objavljene su izmene i dopune Zakona o porezima na imovinu („ZPI“).

Ono što je bitno napomenuti je da će se odredbe ZPI u delu kojim je uređena nadležnost Poreske uprave za utvrđivanje poreza na nasleđe i poklon i poreza na prenos apsolutnih prava, odnosno kojim je uređena obaveza organima i licima da Poreskoj upravi dostavljaju propisane isprave, odluke i akte u vezi sa utvrđivanjem gorenavedenih oblika poreza, primenjivati do 31. decembra 2023. godine.

Nakon toga, počev od 1. januara 2024. godine, jedinice lokalne samouprave u celosti utvrđuju, naplaćuju i kontrolišu porez na nasleđe i poklon i porez na prenos apsolutnih prava i smatraju se poreskim organom u smislu odredaba ZPI.

S tim u vezi, jedinice lokalne samouprave preuzeće od Poreske uprave zaposlene koji obavljaju poslove utvrđivanja, naplate i kontrole poreza na nasleđe i poklon i poreza na prenos apsolutnih prava, predmete, informacioni sistem i arhivu, kao i opremu i sredstva za vršenje nadležnosti u tim oblastima srazmerno broju preuzetih zaposlenih lica, u periodu od 1. novembra do 31. decembra 2023. godine. Dodatno, postupke koje je Poreska uprava započela u vršenju gorenavedenih nadležnosti, koji ne budu okončani do dana preuzimanja predmeta, okončaće jedinice lokalne samouprave.

U nastavku je pregled ostalih bitnih izmena i dopuna ZPI:

• Kada je u pitanju osnovica poreza na imovinu, detaljno je regulisan način na koji se izračunava amortizacija radi umanjenja vrednosti za izgrađeni objekat nad kojim je, odnosno uz koji je izvršena dogradnja (tako da dograđeni deo nije posebni deo tog objekta) u smislu odredaba Zakona o planiranju i izgradnji;
• Kod razvrstavanja nepokretnosti, precizirano je da se garaža, definisana kao prostor u kojoj se (u celini ili delimično) obavlja registrovana delatnost, smatra poslovnim objektom;
• U vezi sa iskazivanjem zemljišta u poslovnim knjigama privrednih subjekata, sada je propisano da kada obveznik koji vodi poslovne knjige u poslovnim knjigama nije evidentirao zemljište na kome se, odnosno pod kojim se, nalazi objekat evidentiran u njegovim poslovnim knjigama, za svrhu oporezivanja porezom na imovinu to zemljište se smatra evidentiranim u poslovnim knjigama;
• Dodatno, regulisana je specifična situacija u kojoj poreski obveznik nije u poslovnim knjigama posebno iskazao vrednost objekta u odnosu na vrednost pripadajućeg zemljišta, a da pritom jedinica lokalne samouprave nije objavila prosečnu cenu kvadratnog metra zemljišta ni u zoni, ni u najopremljenijoj zoni;
• Za svrhu oporezivanja porezom na imovinu, danom sticanja prava smatra dan zaključenja pravnog posla osim kada se pravo stiče na nepokretnosti kao budućoj stvari kada se danom sticanja prava smatra raniji od sledećih dana: (i) dan upisa stečenog prava u odgovarajućem katastru ili (ii) dan primopredaje, odnosno dan stupanja u posed te nepokretnosti;
• Poreska obaveza ne nastaje za zgradu: (i) koja se smatra ekonomskim objektom, odnosno (ii) koja je po vrsti zgrada za čiju izgradnju građevinsku dozvolu izdaje ministarstvo nadležno za poslove građevinarstva, odnosno nadležni organ autonomne pokrajine kao povereni posao, u skladu sa zakonom kojim se uređuju planiranje i izgradnja, osim za određene tipove zgrada taksativno navedenih u tom članu;
• Obaveza po osnovu poreza na imovinu prestaje i danom kojim na nepokretnosti na koju se porez plaća na pravo svojine drugo lice stekne pravo, državinu ili korišćenje, na koje se porez plaća u skladu sa odredbama ZPI;
• Precizirano je da se porez na prenos apsolutnih prava plaća kod prenosa uz naknadu prava trajnog korišćenja parking mesta u otvorenom stambenom bloku ili stambenom kompleksu.

Stupanje na snagu

Iako su izmene i dopune ZPI stupile na snagu osmog dana objavljivanja u Službenom glasniku Republike Srbije, odnosno dana 20. decembra 2022. godine, nove odredbe ZPI primenjuju se od 1. januara 2023. godine.

Ovaj članak je isključivo informativne prirode i ne predstavlja pravni savet. Ukoliko su Vam potrebne dodatne informacije, budite slobodni da nas kontaktirate.